W ostatniej Zadrze (nr 3-4, 2015) ukazał się mój artykuł o tradycji i metamorfozie symboliki smoków i węży w Europie i ich powiązaniach z Boginiami. O słynnej Vouivre z rzeki Doubs, z Franche-Comtè, o Tarasku, o chrześcijańskich pogromcach i pogromczyniach bestii. Do tego pozwolę sobie dorzucić parę ilustracji.

Czarna rzeka Doubs, Besancon i St. Ursanne

Doubs w Besancon, oplatająca wzgórze Chaudanne, na którym znajdowała się aż do XVII wieku świątynia Diany

Słynna w okolicy St. Ursanne (Szwajcaria) smoczyca Vouivre wijąca się na moście, pozostałość po plenerach malarskich w miasteczku. W dole płynie Czarna Rzeka – Doubs.

Na kapitelu kolegiaty z St. Ursanne z prawej strony karmiąca syrena. Częsty motyw na kościołach romańskich. Niejednoznaczny. Z jednej strony symbol pogańskiej rozwiązłości, z drugiej, siła opiekuńcza.

Na portalu pod pięknym, skrzydlatym smokiem św. Ursyn, który wygonił bestię z jej pieczar nad miasteczkiem, z Czarnej Doubs. Zza jego pleców wychyla się głowa potwora, święty depcze jego wężowy ogon.

Vouivre na portalu a obok św. Ursyn z ledwie widoczną bestią za plecami

Ciekawa wymiana zdań na fresku w kolegiacie. Mnich (prawdopodobnie Ursyn), grozi dziwnej kobiecie w sukni czerwono-czarnej (czarny kolor wyblakł nieco). Za jej bujnymi włosami jednak widoczna aureola, symbol dawnej świętości, jej stopy to kopyta – oznaka diabła.

Mnich w rozmowie z poganką.

Zabić smoka

Paolo Uccello 1470

św. Marta, machnąwszy krzyżem przed potworem Taraskiem, nękającym okoliczną ludność, zamienia go w potulne zwierzę, bierze go na smycz i doprowadza do miejsca kaźni. Rycerz, prawdopodobnie św. Jerzy, zabija go lancą. Dlaczego, właściwie, jeżeli smok został już ujarzmiony?

Muzeum we Fryburgu. Pięć świętych kobiet, Werena, Genowefa, Małgorzata, Barbara, Dorota. I ten straszny smok.

św. Małgorzata, tu w towarzystwie swoich znamienitych towarzyszek. Zgodnie z legendą smok miał być jej odtrąconym zalotnikiem, którego pokonała w celi jedynie znakiem krzyża. Na większości obrazów wbija w niego włócznię.

Niekoniecznie trzeba jednak zabijać. Są również Małgorzaty trzymające smoki w objęciach.  Swięta, ze swoim archaicznym alter ego, obydwoje wielce kontenci.

Sw. Małgorzata, Gryzonia (Szwajcaria)

Smoki ze szwajcarskiego Engadynu

Kuzynki Vouivry i Taraska: La Murgäna, syrena, pożerająca dzieci, Ritscha, malowana od setek lat na starych engadyńskich domach. Smoczyce i syreny, symbole wijącej się w dolinie rzeki Inn mają piękną tradycję w krajobrazie mitologicznym Engadynu.

Dom w Celerinie. Smoki i symbole słońca.

Smok naturalny – niezwykłe zjawisko atmosferyczne w dolinie Inn. W pewnych porach roku, skłębione masy chmur znad Maloji pełzną w dół rzeki. Przesuwają się majestatycznie. Można sobie wyobrazić jak reagowali na ten spektakl pierwotni mieszkańcy tego bajkowego miejsca. Węża z Maloji można obejrzeć na filmie z 1924 roku, pokazanym również w filmie z Juliette Binoche z 2015 roku „Clouds of Sils Maria”: https://www.youtube.com/watch?v=tQMT5v0yk9o

Wąż Maloji

Stwierdzilam niedawno, ze link nie dziala, więc posyłam nowy: https://www.youtube.com/watch?v=mJDnkuwmhtU

Festyn Vouivry w Couches

We francuskim miasteczku Couches (Saone-et-Loire) odbywa się co dwadzieścia lat festyn Vouivry. Następny odbędzie się w 2028 roku. Nie mogę się doczekać…

Couches i Vouivre